kompozycja z książek

Żywoty diabłów polskich [recenzja]

Recenzja książki Witolda Bunikiewicza „Żywoty diabłów polskich” – wznowienie wydawnictwa Replika, październik 2020.

O rzetelne opracowania słowiańskiej mitologii niełatwo, gdyż zachowało się bardzo niewiele źródeł pisanych z odległych czasów przedchrześcijańskich. Wiarygodność tych, którymi dysponujemy, często pozostawia wiele do życzenia.

Jednak wierzenia naszych przodków pozostały silne wśród ludu, szczególnie prostego. Z czasem przedzierzgnęły się w baśnie i klechdy, w których nauki Kościoła Katolickiego zmieszały się z rodzimymi opowieściami, owocując niepowtarzalną i arcyciekawą figurą – polskiego diabła. W ten sposób, płynnie i z lekkością Borowy stał się Borutą, a domowik przybrał postać Fugasa, żarłocznego demona pomagającego w obejściu w zamian za strawę.

Według polskich gawędziarzy diabły mogły mieszkać w Piekle lub na ziemi, miały swoją hierarchię, klasy społeczne i role nadane przez Lucyfera, Księcia Ciemności. Każdy czart inaczej się zwał, inaczej nosił, miał swój charakter. Jedne były durne jak stóg siana, inne przebiegłe i podstępne. Niektóre ubierały się z niemiecka, inne wdziewały na grzbiet prostą sukmanę. Jednak, co w tym wszystkich najciekawsze, kierowały się żelaznym diablim kodeksem i często więcej miały w sobie honoru i miłosierdzia niż niejeden krześcijanin.

Jako dziecko namiętnie pochłaniałam klechdy ludowe, a historie z diabłami były moimi ulubionymi. Gdy dostałam w swoje ręce „Żywoty diabłów polskich” Bunikiewicza i gdy okazało się, że to zbiór moich najukochańszych baśni o diabłach, pochłonęłam książkę w jeden wieczór. Spotkanie ze znajomymi Rokitą, Borutą czy Mefistem napełniło mnie nostalgią. W dodatku autor postarał się, by opowieści zachowały dowcipny wydźwięk, toteż nie raz zdarzyło mi się roześmiać w głos nad książką.

Bunikiewicz zebrał opowieści o najznamienitszych czartach i o tych troszkę mniej znanych. W książce znajdziemy nm.in. baśń o fałszywym kościele, który diabli zbudowali i obsadzili, by porwać więcej duszyczek do piekła, o wyniesieniu pana Boruty do godności diabelskiej i o śmiałkach, którzy z różnych powodów wmaszerowali do piekła (zwykle czystym przypadkiem). Wyłaniają się z nich postaci barwne, żywe, nieskończenie zabawne i tak bardzo podobne do nas, ludzi.

Dla osób, które kochają polskie baśnie, to pozycja obowiązkowa. Dla każdego, kogo ciekawi mitologia ludowa – również. Niemniej ci, którzy oczekują po książce analizy demonów słowiańskich, będą rozczarowani. Tutejszy diabeł jest hybrydą elementów zapożyczonych z rodzimych wierzeń oraz z wpływów chrześcijańskich. Dla mnie nie jest to wada, wręcz przeciwnie. Jedyną i jednocześnie największą wadę tego zbioru stanowi jego objętość – to zaledwie dwanaście baśni! Poproszę o przynajmniej dwa razy tyle!

Za egzemplarz recenzencki dziękuję Wydawnictwu Replika. Opinia powstała dla grupy dyskusyjnej i bookstagrama Fantastyka na Luzie.

Ocena: 8/10
Link do opinii na instagramie: https://www.instagram.com/p/CHZ7KLKhBaJ/

Karolina ‚amenarhi’ Lotyczewska-Błaszczeć

Recenzja powstała w ramach współpracy z grupą recenzentek z grupy
Fantastyka na luzie – książka, film, serial
grupa dyskusyjna: https://www.facebook.com/groups/fantastyka/
bookstagram: https://www.instagram.com/fantastyka_na_luzie/
fanpage: https://www.facebook.com/FantastykaNaLuzieFP

Data publikacji
18 listopada, 2020
Udostępnij
Share on facebook
Share on twitter
Share on email

Zobacz też inne aktualności

OKOlice Literatury 2023 już na horyzoncie

W dniach 25-28 października 2023 r. zaprosimy Was ponownie na nasz tegoroczny festiwal literatury non-fiction OKOlice Literatury. Przed nami piąta, jubileuszowa edycja, którą w całości poświęcimy reportażowi. Będziemy rozmawiać o kulisach pracy reportażysty, rozwoju reportażu po 2010, nowych formach takich...
 

Kody Legimi i Empik Go w październiku 2023 r.

Szanowni Państwo! Drodzy Czytelnicy MBP w Szczecinie! W ramach oferty MBP w Szczecinie Czytelnicy mogą korzystać z bezpłatnego dostępu do Legimi i Empik Go. Oferta skierowana jest wyłącznie do Czytelników Miejskiej Biblioteki Publicznej w Szczecinie, którzy mają uregulowane wszelkie zobowiązania...
 

Wirtualne spacery

Wirtualny spacer po naszych filiach? Czemu nie? Przedstawiamy Wam nasz nowy projekt, dzięki któremu możecie poznać nasze filie! Wirtualne spacery pozwolą Wam zwiedzić filie, dowiedzieć się ciekawostek na ich temat oraz obejrzeć wiele zdjęć. Co dwa tygodnie będziecie mogli poznawać...
 

Narodowe Czytanie w krainie odpoczynku [fotorelacja]

Zgodnie z tradycją, jako miejska instytucja kultury włączyliśmy się w akcję Narodowego Czytania, tym razem wizualizując fragmenty powieści „Nad Niemnem”. Przemieniając ProMedia w literacką krainę odpoczynku, spędziliśmy sobotnie popołudnie słuchając przyjemnych głosów, śpiewu ptaków oraz podziwiając rośliny, te w wazonach,...
 
Scroll Up
Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych na zasadach określonych w polityce prywatności, Jeśli nie wyrażasz zgody na wykorzystywanie cookies we wskazanych w niej celach, prosimy o wyłącznie cookies w przeglądarce lub opuszczenie serwisu.
Skip to content