„Rudy ojciec, rudy dziadek rudy ogon to mój spadek…” – tak w swoim wierszy żartobliwie opisywał lisa Jan Brzechwa. Uczynił tez lisa bohaterem innego swojego utworu „Szelmostwo lisa Witalisa”. Taki obraz lisa szelmy, spryciarza czasem tchórza, kłamcy, bezwzględnego mordercy dominował w kulturze przez wieki. Był bohaterem bajek Ezopa, Fedrusa, epopei satyrycznych i wielu innych utworów. Sytuacja zaczęła się zmieniać dopiero w XX wieku.

Ten zmieniający się obraz w kulturze jest jednym z tematów książki autorstwa Lucy Jones pod tytułem „Lisy”. Autorka nie ogranicza się tylko do tego. Ukazuje również jego ewolucję jako gatunku oraz fakt, że przystosował się do niemal wszystkim stref klimatycznych od Arktyki po pustynię. Zaaklimatyzował się tez w wielkim mieście. Autorka przystępnym językiem łącząc wiedzę z zakresy zoologii, psychologii, socjologii oraz historii sztuki i kultury, pokazuje nie tylko lisa jako gatunek lecz także jego relacje z ludźmi na przestrzeni wieków.

Istotnym elementem opowieści są kontrowersyjne kwestie związane z polowaniem na lisy w Wielkiej Brytanii oraz wciąż istniejące różnice pomiędzy miastem i wsią w postrzeganiu tych zwierząt.

Lucy Jones ogranicza się, w rozdziałach niezwiązanych z zoologią, niemal wyłącznie do Europy. Polecam jednakże „Lisy” wszystkim, którzy lubią zwierzęta i interesują się dziejami kontaktów miedzy nimi, a ludźmi.

Autorka: Małgorzata Klimczak